Trong nhiều vụ án thì các đối tượng gây án thường lên sẵn các phương án phạm tội, họ tổ chức, sắp xếp và dàn cảnh để có thể cụ thể hóa vụ cướp, tăng khả năng thành công. Trong số những người chỉ huy và ra lệnh cho những đồng bọn thì có người đứng ra tổ chức và điều khiển mọi chuyện, đó có thể là người đứng đầu hay người tổ chức. Hôm nay, chúng ta sẽ cùng với luật hình sự tìm hiểu về người tổ chức là gì và người tổ chức trong đồng phạm.
Người tổ chức trong đồng phạm là gì
Người tổ chức trong đồng phạm là người đóng vai trò quan trọng trong một vụ án phạm tội hay nói cách khác người này giữ vai trò đặc biệt trong các vụ phạm tội có tổ chức với sự tham gia của nhiều đồng phạm, thế hiện ở vai trò liên kết các cá nhân, các đồng phạm với nhau trong quá trình phạm tội để thực hiện các hoạt động và điều khiển hoạt động của nhóm phạm tội đó đi đúng với quy định ban đầu hoặc đúng với mục tiêu mà nhóm đồng phạm đề ra.
Người tổ chức có vai trò dẫn dắt các cá nhân, những đồng phạm để thực hiện các mục tiêu một cách chính xác, hiệu quả, là một mắt xích quan trọng trong nhóm tội phạm, giúp hoạt động của nhóm tội phạm này đạt được hiệu quả và mục tiêu ban đầu.
Quy định pháp luật về đồng phạm
Nội dung về đồng phạm được quy định rõ trong bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung 2017 nội dung này được viết trong điều luật 17 với nội dung cụ thể:
Đồng phạm là khả năng, trường hợp xảy ra có hai người trở lên cùng cố ý thực hiện một vụ việc tội phạm, họ liên kết với nhau cùng thực hiện, cùng hướng đến mục tiêu phạm tội.
Trong trường hợp phạm tội có tổ chức thì hình thức đồng phạm này là sự cấu kết chặt chẽ của những người cùng thực hiện quá trình tội phạm, xét đến các trường hợp đồng phạm có thể bao gồm người thực hành, người giúp sức, người tổ chức thay người xúi giục.
Trường hợp người thực hành là người sẽ trực tiếp tham gia thực hiện quá trình phạm tội, trực tiếp thực hiện các hoạt động liên quan đến quá trình vụ án.
Người tổ chức được hiểu là những người cầm đầu, chỉ huy, hay chủ mưu tội phạm liên kết những đồng phạm với nhau.
Người xúi giục sẽ là những người kích động, thúc đẩy người khác hoặc có thể là dụ dỗ để thực hiện quá trình tội phạm, khiến đồng phạm phải cùng mình thực hiện.
Người giúp sức được hiểu là những người hỗ trợ điều khiển tinh thần hoặc vật chất để thực hiện quá trình tội phạm.
Theo quy định, người đồng phạm sẽ không phải chịu trách nhiệm hình sự về các hành vi vượt quá cho phép của người thực hành.
Xét về mặt khách quan của tội phạm thì đồng phạm phải yêu cầu có ít nhất hai người trong quá trình phạm tội trở lên, hai người này phải đủ các điều kiện của chủ thể phạm tội.
Đầu tiên là người có đủ khả năng nhận thức và điều khiển hành vi của mình, đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự theo bộ luật quy định. Trường hợp người tội phạm thực hiện là tội phạm có chủ thể đặc biệt thì các dấu hiệu về chủ thể đặc biệt chỉ đòi hỏi ở người đồng phạm là người thực hành. Đối với người có khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển các hành vi gây án gây nguy hiểm cho xã hội được xem là có tính chất nguy hiểm.
Quy định pháp luật về người tổ chức trong đồng phạm
Trong quá trình điều tra các vụ án cho thấy, hoạt động của những người tổ chức trong các vụ án rất đa dạng và phức tạp. Chúng ta có thể dùng các khái niệm khác nhau để chỉ người tổ chức cho sát với thực tế là điều cần thiết. Vì thế, bộ luật hình sự ban hành đã xác định là người chủ mưu, người chỉ huy thực hiện hay người cầm đầu thực hiện quá trình phạm tội là những từ dùng để chỉ các trường hợp của người tổ chức.
Người chủ mưu là những người đề xướng khởi động, lên kế hoạch, những phương án hành động của nhóm động phạm. Người chủ mưu là người trực tiếp điều khiển các hoạt động của tổ chức, đôi khi cũng có thể là không. Các vụ án này đều là các vụ án phạm tội có tổ chức.
Người cầm đầu là những người thành lập các tổ chức phạm tội, tham gia vào việc soạn các kế hoạch, phân công, giao nhiệm vụ, việc làm, cũng như các công đoạn của quá trình phạm tội cho đồng bọn, cũng như việc đôn đốc, nhắc nhở, điều khiển động bọn làm việc tốt hơn.
Người chỉ huy là người trực tiếp tham gia vào quá trình thực hiện hành động của những đồng phạm có thể có vũ trang hoặc bán vũ trang.
Nói tóm lại thì trong mối quan hệ của những đồng phạm khác nhau, người tổ chức sẽ là người giữ vai trò thành lập nhóm đồng phạm. Đồng thời sẽ điều khiển hoạt động của nhóm đó đi đúng mục đích đề ra. Người tổ chức được coi là người có những hành vi gây nguy hiểm nhất trong đồng phạm, đó là người cầm đầu, đưa ra các quyết định và hoạt động của những đồng phạm.
Theo quy định được nêu rõ trong điều 3 Bộ Luật Hình Sự 2015, người cầm đầu, người chủ mưu, người chỉ huy điều bị coi là loại đối tượng cần phải trừng trị nghiêm khắc.
Ví dụ về người tổ chức trong đồng phạm
Người cầm đầu đường dây mua bán các chất cấm, chất trái quy định, chất nguy hiểm, chất cháy nổ. Chủ mưu các đường dây mua bán và giao dịch trái phép với các đồng phạm.
Người chỉ huy 1 vụ cướp của giết người từ xa hoặc trực tiếp tham gia điều khiển quá trình gây án của đồng phạm.
Người chủ mưu lên kế hoạch tham ô và tham nhũng trong bộ máy chính quyền.
Trên đây là những thông tin liên quan đến người tổ chức, vai trò của người tổ chức và người tổ chức trong đồng phạm. Hi vọng nó sẽ mang đến cho các bạn những điều cần thiết để tham khảo về vấn đề này.
